Tuổi càng cao thì tình trạng mắc tiểu không tự chủ càng lớn, đặc biệt là ở phụ nữ. Tiểu tiện không tự chủ còn được biết đến với tên gọi tiểu không kiểm soát. Tình trạng này mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống hàng ngày của người cao tuổi. Tình trạng này nếu kéo dài thì làm cho người bệnh cảm thấy khó chịu, tự ti thậm chí gây ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần. Nếu không được điều trị sớm thì nguy cơ cao sẽ mắc bệnh nhiễm khuẩn huyết, suy thận.
Như thế nào là tiểu không tự chủ ở người già?
Đối với người già, chức năng của thận và bàng quang hoạt động kém hơn nên nước tiểu trong bàng quang không được tống ra hết và không kiểm soát được việc đóng mở cơ vòng tại bàng quang nên gây rối loạn tiểu tiện ở người cao tuổi, cụ thể là rò rỉ nước tiểu trong những trường hợp như ho, hắt hơi,…
Tiểu không tự chủ là một dấu hiệu hoặc triệu chứng của rối loạn chức năng đường tiểu, thường gặp và gây khó chịu ở người cao tuổi. Tỷ lệ mắc chứng tiểu không tự chủ tăng theo tuổi và mức độ suy yếu của cơ thể.
Tiểu không tự chủ ở người già gây phiền toái cho người bệnh và cả người chăm sóc; tạo sự tự ti, mặc cảm hạn chế giao tiếp xã hội, nặng hơn là gây đại tiện không tự chủ, rối loạn tâm thần, hạnh phúc của người bệnh.
Bên cạnh đó, tiểu tiện không kiểm soát có thể gây nên nhiễm trùng đường tiết niệu do nước tiểu ứ đọng trong bàng quang, gây nhiễm trùng bàng quang, sau đó gây viêm ngược dòng lên thận làm viêm đài bể thận, ứ mủ, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn tới suy thận.
Tiểu không tự chủ ở người già là do đâu?
Chứng tiểu tiện không tự chủ ở người già có nguyên nhân bắt nguồn từ hệ thần kinh thực vật và bàng quang của người bệnh. Một số nguyên nhân gây nên tiểu không tự chủ ở người già gồm:
- Cơ bức niệu hoạt động quá mức: Hoạt động quá mức của cơ bức niệu (có thể do có sỏi bàng quang hoặc khối u) làm cho bàng quang không thể ức chế được, dẫn đến rối loạn tiểu tiện ở người cao tuổi. Đây là nguyên nhân hay gặp nhất về tiểu tiện không tự chủ ở người cao tuổi.
- Tâm lý: Trạng thái tâm thần, thần kinh không ổn định, hay gặp nhất là stress, mê sảng, bồn chồn, lo lắng gây ra tiểu tiện không tự chủ ở người già
- Nhiễm khuẩn đường tiết niệu: Đối với người cao tuổi, hoạt động của thận và bàng quang đều bị suy giảm nên khi tiểu tiện không thể tống nước tiểu ra bên ngoài hết nên dẫn đến tình trạng nhiễm khuẩn đường tiết niệu gây tiểu tiện không tự chủ.
- Một số bệnh lý khác gây tiểu không tự chủ ở người già: Viêm teo âm đạo và viêm teo niệu đạo; tiền liệt tuyến ở nam giới; bệnh đái tháo đường gây khát nhiều nên uống nhiều nước và đái nhiều; bệnh suy tim… hoặc do béo phì làm gia tăng cân nặng, chèn ép tới bàng quang.
Cách điều trị bệnh tiểu tiện không tự chủ được ở người già
Để có giải pháp trị bệnh hiệu quả nhất; cần phải xác định được nguyên nhân gây nên bệnh. Do vậy, cần đi khám ở các cơ sở y tế hoặc các bác sĩ chuyên khoa. Một vài cách điều trị cơ bản cho người bệnh đó là: sử dụng một số loại thuốc lợi tiểu; an thần, nên hạn chế cho người bệnh uống nhiều nước; chỉ cần uống đủ là được. Hiện nay, nhiều người nhà bệnh nhân thường chọn phương pháp bấm huyệt; châm cứu theo Y học Cổ truyền để giải quyết bệnh; còn trong y học hiện đại các bác sĩ cũng chỉ ra rằng, hiện bệnh không có thuốc chữa khỏi hoàn toàn; mọi giải pháp chỉ mang tính tạm thời để bớt sự phiền hà và vất vả cho người thân.
Đối với bệnh này người thân cần có chế độ chăm sóc đặc biệt; thường xuyên để ý và theo dõi người bệnh. Khi người già bị tiểu ra quần cần thay quần áo; và vệ sinh sạch sẽ để tránh vi khuẩn gây ra các bệnh viêm loét da; và nhiễm vùng hậu môn. Người thân cũng có thể sử dụng một vài vật dụng hỗ trợ như đóng bỉm; dùng đệm hút nước để kê vào vị trí người bệnh hay nằm. Ngoài ra trong chế độ dinh dưỡng cần bổ sung nhiều chất xơ và hoa quả; nên ăn những thức ăn mềm dễ tiêu được chế biến dưới dạng hấp luộc; không sử dụng đồ ăn sẵn hoặc đồ uống có cồn; dễ khiến cho người bệnh gặp một vài vấn đề về đường ruột.